Każdy z tych materiałów posiada jednak swoje zalety i wady i każdy sprawdza się najlepiej w różnych sytuacjach. Jak wybrać najbardziej odpowiednią metodę zabezpieczenia wykopu na placu budowy?
Przed wykonaniem wykopów – badania geotechniczne
Współczesna geotechnika to cały szereg nowoczesnych metod i narzędzi, które pozwalają zajrzeć bardzo głęboko pod powierzchnię gruntu. Dzięki nim można zdobyć informacje o praktycznie wszystkich istotnych elementach podłoża, takich jak jego spoistość, gęstość (i podatność na zagęszczanie), przepuszczalność powietrza i wody, skład chemiczny, poziom i dynamika wód gruntowych. Można powiedzieć nawet, że współczesne budownictwo nie mogłoby obyć się bez takich możliwości. Dzięki nim można zaprojektować odpowiednie fundamenty, przewidzieć stosowne metody ich zabezpieczania, a także zaplanować najwłaściwsze, najbardziej skuteczne i bezpieczne metody zabezpieczania ścian wykopów. W przypadku budynków o określonej wielkości, a także wykopów głębokich, wcześniejsze przeprowadzenie badań gruntu (a także załączenie do projektu stosownej dokumentacji) jest niezbędne do tego, by prace mogły być przeprowadzone zgodnie z prawem budowlanym.
Różne metody zabezpieczania wykopów
Współcześnie stosuje się kilka metod zabezpieczających ściany wykopów. Różnią się one między sobą przede wszystkim materiałem, jaki został użyty do ich wykonania, a dalsze różnice wynikają przede wszystkim z natury tego materiału. Najbardziej popularne jest w dalszym ciągu drewno, a wśród zabezpieczeń drewnianych – deskowania wykopów. Wykonuje się je z dwóch warstw desek określonej grubości, które w zależności od konkretnego sposobu umieszcza się poziomo bądź pionowo. Do wykonania zabezpieczeń drewnianych używa się również znacznie grubszych elementów, jak na przykład bale i belki z krawędziaków. Na zabezpieczenia stalowe składają się przede wszystkim profilowane dyle szalunkowe i rozpory śrubowe. W niektórych sytuacjach stosuje się również kompletne, całkowicie szczelne ściany stalowe. Coraz bardziej popularne są zabezpieczenia żelbetowe. Najczęściej używa się żelbetowych pali wbetonowanych bezpośrednio w podłoże i wykonanych z tego materiału brusów.
Czym kierować się w wyborze najlepszej metody zabezpieczania wykopów?
Wybór odpowiedniej metody zabezpieczania wykopów powinien być uzależniony od kilku czynników. Po pierwsze są to parametry gruntu, takie jak jego spoistość (a więc skłonność do obsypywania się) i poziom wód gruntowych. Duże znaczenie mają również wymiary samego wykopu. Wykopy wąskoprzestrzenne i takie, których ściany mają postać nachylonej skarpy, mogą być bezpiecznie zabezpieczone samym deskowaniem. Natomiast pionowe wykopy szerokoprzestrzenne powinny zostać zabezpieczone z użyciem materiałów zapewniających większe bezpieczeństwo – stalowych dyli szalunkowych, belek drewnianych albo brusów żelbetowych i rozpór śrubowych.