W poszukiwaniu smaku doskonałego korzystamy z różnych mieszanek, profesjonalnie przygotowanych przez specjalistów. Lubimy wypić “małą czarną” w ulubionej kawiarni, w towarzystwie znajomych i przyjaciół. Filiżanka kawy kojarzy nam się z chwilą dla siebie, odpoczynkiem i relaksem. Na pewno jednak niewielu z nas zastanawia się nad tym, w jaki sposób kawa do nas trafia, co się z nią dzieje od małego ziarenka aż do niebiańskiego ekstraktu.
Od ziarenka…
W warunkach naturalnych krzew kawowca występuje na terenach subtropikalnych, gdzie ma najbardziej sprzyjające warunki do rozwoju. Specjaliści ten obszar nazywają pasem kawowym obejmującym Afrykę, Azję, Amerykę Południową i Środkową. Chociaż wyróżnia się około stu gatunków tej rośliny, najpopularniejsze są dwa z nich: Coffea arabica i Coffea canephora. Drzewko jest silnie rozgałęzione, o błyszczących, lekko podłużnych liściach, i może wzrastać nawet do kilkunastu metrów, chociaż na plantacjach jest mocno przycinane. Zbiory są możliwe dopiero po trzech, czterech latach od zasadzenia nasion. Na gałęziach pojawiają się białe kwiaty o słodkawym zapachu. To z nich wytworzą się nasiona, początkowo zielone, z czasem intensywnie czerwone. Ten kolor jest znakiem, że czas na zbiory.
Jak zbierane są ziarna kawowca?
Już sam moment zbioru jest bardzo istotny dla późniejszej obróbki ziaren. Najdroższy sposób nazywa się picking i polega na ręcznym zbiorze najbardziej dojrzałych ziaren. Robotnicy z koszami przechodzą między rzędami kawowca i zbierają najdojrzalsze nasiona. Czynność jest powtarzana co kilka tygodni. Drugi sposób – stripping, polega na czekaniu, aż dojrzeje większość owoców. Wtedy zbieracze podchodzą do poszczególnych krzewów i potrząsają ich wierzchołkami. Dojrzałe owoce spadają bezpośrednio do kosza. Zebrane jagody muszą być następnie oddzielone od łupiny. Można tu stosować metodę tradycyjną, która polega na suszeniu zebranych ziaren przez kilka tygodni na słomianych matach. Potem można już łatwo oddzielić łupiny od ziaren. Obecne do tego sposobu pozyskiwania ziarna stosuje się odpowiednią aparaturę. Druga metoda tzw. mokra polega na wrzuceniu owoców zebranych metodą pickingu do specjalnej maszyny, która je zgniata, a woda, pod wysokim ciśnieniem, wypłukuje ziarna z łupin. Po kilkudniowym procesie fermentacji, otaczająca ziarna osnówka zostanie zniszczona. Wydobyte ziarna zostają osuszone i wypolerowane. Kolejny etap to “leżakowanie” ziarna, które trwa około dwóch lat. Po tym czasie ziarna trafiają do producenta.
Palenie kawy… i co dalej?
O smaku kawy w poważnym stopniu decyduje jej palenie. W przypadku jasnego palenia kawy otrzymuje się ziarna o wysokiej zawartości kofeiny, pozbawione goryczy. Najpopularniejsze jest średnie palenie kawy, które umożliwia uzyskanie ziaren o złocistej, błyszczącej barwie. Znawców kawy zapewne zadowoli średnio ciemne palenie kawy, które umożliwia uzyskanie napoju o wysokim posmaku goryczy. Natomiast ciemne palenie kawy pozbawia ziarna mocy kofeiny, jednocześnie nadając im aromat dymu i mocnego palenia.
Jak uzyskać smak doskonały?
W dążeniu do perfekcji smakowej, producenci kawy eksperymentują z aromatem, kwasowością, goryczą kawy. Tuż przed paleniem albo zaraz po, różnorodne gatunki kaw są ze sobą mieszane. Zazwyczaj mieszanych jest około ośmiu gatunków kaw. Ten proces ma zapewnić idealną równowagę między cielistością, kwasowością i słodkością kawy. Opracowywane przez lata receptury są ustawicznie wzbogacane i ulepszane. Cupper ocenia ziarna, wybiera sposób ich palenia. A po zmieleniu, parzy w kontrolowanej temperaturze, by wreszcie ocenić jej jakość. Warto o tym pamiętać, kiedy każdego ranka nalewamy do ulubionej filiżanki lub kubka kwintesencje daru natury, pracy nieznanych nam plantatorów kawy oraz kunsztu degustatora.
Artykuł przygotował portal lifestylowy lifeandmore.pl