Wprowadzenie systemu kaucyjnego to istotna zmiana, która wpłynie na przedsiębiorców z branży handlowej. Nowe regulacje zobowiązują sklepy do pobierania kaucji za określone opakowania po napojach, a także – w przypadku dokładnie określonych placówek – do ich przyjmowania.

Jakie obowiązki wynikają z ustawy i co zrobić, by uniknąć potencjalnych kar? Odpowiedzi na te zagadnienia znajdziesz poniżej.
Czym jest system kaucyjny i od kiedy ma obowiązywać?
System kaucyjny polega na wprowadzeniu opłat zwrotnych za wybrane opakowania po napojach, które konsumenci mogą odzyskać po oddaniu ich w wyznaczonych punktach. W Polsce system obejmie:
- butelki plastikowe do 3 litrów,
- puszki aluminiowe do 1 litra,
- oraz szklane butelki zwrotne do 1,5 litra.
Wszystkie te opakowania będą oznaczone specjalnym logo, które wskaże ich przynależność do systemu.
Choć ustawa zakładała start systemu w styczniu 2025 roku, jego pełne wdrożenie przesunięto na późniejszy termin w tym samym roku.
Kogo dotyczy obowiązek kaucyjny?
Przepisy obejmują sklepy o powierzchni powyżej 200 m², które sprzedają napoje w opakowaniach objętych systemem. Te placówki mają obowiązek pobierania kaucji oraz przyjmowania zużytych opakowań. Mniejsze sklepy (poniżej 200 m²), mogą dobrowolnie uczestniczyć w systemie – oznacza to, że muszą pobierać kaucję, ale nie są zobligowane do przyjmowania opakowań.
Przedsiębiorcy, którzy nie dostosują się do przepisów, narażają się na dotkliwe kary finansowe. Sankcje przewidziane w ustawie obejmują grzywny za brak realizacji obowiązku zbiórki, niewłaściwe oznaczenie produktów lub nieprzestrzeganie zasad raportowania.
Jak przygotować biznes do systemu kaucyjnego?
Przedsiębiorcy powinni zacząć od przystosowania swojej infrastruktury pod kątem wymagań nowego systemu. W przypadku sklepów o większej powierzchni konieczne może być zorganizowanie strefy odbioru opakowań. Warto rozważyć wybór między zbiórką manualną a automatyczną – pierwsza opcja wymaga większego zaangażowania personelu, druga natomiast inwestycji w nowoczesne urządzenia. Recyklomaty, np. oferowane przez TOMRA, to wygodne rozwiązanie, które ułatwia wprowadzenie systemu kaucyjnego w firmie.
Urządzenia te znacząco przyspieszają proces zwrotu opakowań, ale również minimalizują błędy dzięki automatycznemu rozpoznawaniu i sortowaniu odpadów. Dodatkowo pozwalają na ograniczenie obciążenia personelu. Jest to szczególnie istotne w sklepach o dużym natężeniu ruchu. Wprowadzenie recyklomatów może również pozytywnie wpłynąć na wizerunek firmy, pokazując jej zaangażowanie w ochronę środowiska i innowacyjne podejście do obsługi klientów.
Podsumowanie
Na sam koniec warto wspomnieć, że system kaucyjny to wyzwanie, ale i szansa na wdrożenie nowoczesnych rozwiązań w obszarze recyklingu. Przedsiębiorcy, którzy odpowiednio wcześnie przygotują swoje firmy, zyskają podwójnie:
- Po pierwsze — zabezpieczą swój biznes przed ewentualnymi konsekwencjami prawnymi i finansowymi.
- Po drugie — zyskają uznanie wśród klientów świadomych ekologicznie.
Włączenie systemu kaucyjnego do strategii firmy może również otworzyć drzwi do nowych możliwości współpracy z operatorami oraz producentami napojów.
W dłuższej perspektywie uczestnictwo w systemie kaucyjnym przyczyni się do budowy bardziej zrównoważonej gospodarki i wzmocnienia pozycji przedsiębiorstwa, jako odpowiedzialnego partnera biznesowego.